ΟΔΗΓΙΕΣ
ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΗΓΩΝ
Πιο συγκεκριμένα, ένα πλάνο για σύνθεση απάντησης με παράθεμα:
Βήμα 1: Μελέτη και καλή κατανόηση του σχετικού ερωτήματος.
Βήμα 2: Επειδή όλες αυτές οι ερωτήσεις βασίζονται στη θεωρία του βιβλίου, προτρέπω τους μαθητές μου, προτού διαβάσουν το κείμενο του παραθέματος, να καταγράψουν σ' ένα πρόχειρο πολύ συνοπτικά τις πληροφορίες του βιβλίου σχετικά με το ερώτημα. (Αυτό το κάνω με το εξής σκεπτικό: Για να "οριοθετήσουν" ως ένα βαθμό επί της ουσίας το περιεχόμενο της απάντησής τους και να μην "πελαγώσουν" μέσα στο κείμενο του παραθέματος, το οποίο μπορεί να έχει και πολλά άσχετα ή ακόμη και να είναι γραμμένο στην καθαρεύουσα)
Βήμα 3: Προσεκτική μελέτη του παραθέματος, εντοπισμός σ' αυτό των στοιχείων που απαιτεί η απάντηση.
Βήμα 4: Σύνθεση της απάντησης με την παράλληλη χρήση των στοιχείων του βιβλίου και του παραθέματος. Να έχετε υπόψη ότι αυτού του είδους τα θέματα είναι μικρές "εκθέσεις" στην πραγματικότητα. Επομένως, καλό είναι, όπως ανέφερα παραπάνω, να μη φαίνεται ότι ο μαθητής έχει αποστηθίσει οτιδήποτε. Γι' αυτό: α) πρέπει να τηρείται χρονική ακολουθία των γεγονότων (αυτό εννοούσα όταν μιλούσα για παράλληλη χρήση των στοιχείων βιβλίου - παραθέματος, όχι "αυτά λέει το βιβλίο......." κι έπειτα σε άλλη παράγραφο " αυτά λέει το παράθεμα ...." β) τα προερχόμενα από το παράθεμα στοιχεία δεν πρέπει να αντιγράφονται αυτούσια, αλλά να μεταφέρονται όπως τα έχει κατανοήσει ο μαθητής, αυτό ισχύει, κυρίως, για τα παραθέματα ερμηνευτικού τύπου. γ) για τα παραθέματα- πηγές, τα οποία αποτελούν τεκμήρια (λ.χ. ο πολιτικός λόγος του Βενιζέλου μετά το κίνημα στο Γουδί), καλό θα ήταν να χρησιμοποιούνται ως τέτοια με την εφαρμογή της "επίκλησης στην αυθεντία", ήτοι: δηλώνεται το όνομα αυτού που "μιλάει" ή "γράφει", επιλέγεται το συγκεκριμένο χωρίο από το παράθεμα και μεταφέρεται αυτούσιο μέσα σε εισαγωγικά οπωσδήποτε. Έτσι, λειτουργεί ως "απόδειξη" στα γραφόμενα της απάντησης. γ) Καλό θα ήταν ν' αποφεύγονται, επίσης, οι φράσεις του στυλ "σύμφωνα με το σχολικό βιβλίο..." (εξυπακούεται πως ο μαθητής το διάβασε κι έρχεται να μάς το "γράψει"), ούτε και φράσεις του στυλ "όπως αναφέρει το παράθεμα ...". Σ' αυτή την περίπτωση δέον θα ήταν να τηρείται ο κανόνας της ιστορικής μεθοδολογίας : δηλαδή για παραθέματα ερμηνευτικού τύπου (για τα παραθέματα - πηγές - τεκμήρια - Προσοχή και στους στατιστικούς πίνακες εδώ!- ήδη έχω γράψει στο γ), τα οποία γράφονται από μεταγενέστερους ιστορικούς - ερμηνευτές των γεγονότων, ο μαθητής πρέπει να αναφέρει το συντάκτη του παραθέματος και το βιβλίο από το οποίο αντλείται το παράθεμα πχ:" ... Όπως αναφέρει και ο ...Χ... στο βιβλίο του ....Ψ...," ή "...σύμφωνα με τον ....Χ ... (σε παρένθεση ο τίτλος του βιβλίου, άρθρου κ.λπ.) ή " ...ο Χ... υποστηρίζει την άποψη ...." κ.λπ.
Πιο συγκεκριμένα, ένα πλάνο για σύνθεση απάντησης με παράθεμα:
Βήμα 1: Μελέτη και καλή κατανόηση του σχετικού ερωτήματος.
Βήμα 2: Επειδή όλες αυτές οι ερωτήσεις βασίζονται στη θεωρία του βιβλίου, προτρέπω τους μαθητές μου, προτού διαβάσουν το κείμενο του παραθέματος, να καταγράψουν σ' ένα πρόχειρο πολύ συνοπτικά τις πληροφορίες του βιβλίου σχετικά με το ερώτημα. (Αυτό το κάνω με το εξής σκεπτικό: Για να "οριοθετήσουν" ως ένα βαθμό επί της ουσίας το περιεχόμενο της απάντησής τους και να μην "πελαγώσουν" μέσα στο κείμενο του παραθέματος, το οποίο μπορεί να έχει και πολλά άσχετα ή ακόμη και να είναι γραμμένο στην καθαρεύουσα)
Βήμα 3: Προσεκτική μελέτη του παραθέματος, εντοπισμός σ' αυτό των στοιχείων που απαιτεί η απάντηση.
Βήμα 4: Σύνθεση της απάντησης με την παράλληλη χρήση των στοιχείων του βιβλίου και του παραθέματος. Να έχετε υπόψη ότι αυτού του είδους τα θέματα είναι μικρές "εκθέσεις" στην πραγματικότητα. Επομένως, καλό είναι, όπως ανέφερα παραπάνω, να μη φαίνεται ότι ο μαθητής έχει αποστηθίσει οτιδήποτε. Γι' αυτό: α) πρέπει να τηρείται χρονική ακολουθία των γεγονότων (αυτό εννοούσα όταν μιλούσα για παράλληλη χρήση των στοιχείων βιβλίου - παραθέματος, όχι "αυτά λέει το βιβλίο......." κι έπειτα σε άλλη παράγραφο " αυτά λέει το παράθεμα ...." β) τα προερχόμενα από το παράθεμα στοιχεία δεν πρέπει να αντιγράφονται αυτούσια, αλλά να μεταφέρονται όπως τα έχει κατανοήσει ο μαθητής, αυτό ισχύει, κυρίως, για τα παραθέματα ερμηνευτικού τύπου. γ) για τα παραθέματα- πηγές, τα οποία αποτελούν τεκμήρια (λ.χ. ο πολιτικός λόγος του Βενιζέλου μετά το κίνημα στο Γουδί), καλό θα ήταν να χρησιμοποιούνται ως τέτοια με την εφαρμογή της "επίκλησης στην αυθεντία", ήτοι: δηλώνεται το όνομα αυτού που "μιλάει" ή "γράφει", επιλέγεται το συγκεκριμένο χωρίο από το παράθεμα και μεταφέρεται αυτούσιο μέσα σε εισαγωγικά οπωσδήποτε. Έτσι, λειτουργεί ως "απόδειξη" στα γραφόμενα της απάντησης. γ) Καλό θα ήταν ν' αποφεύγονται, επίσης, οι φράσεις του στυλ "σύμφωνα με το σχολικό βιβλίο..." (εξυπακούεται πως ο μαθητής το διάβασε κι έρχεται να μάς το "γράψει"), ούτε και φράσεις του στυλ "όπως αναφέρει το παράθεμα ...". Σ' αυτή την περίπτωση δέον θα ήταν να τηρείται ο κανόνας της ιστορικής μεθοδολογίας : δηλαδή για παραθέματα ερμηνευτικού τύπου (για τα παραθέματα - πηγές - τεκμήρια - Προσοχή και στους στατιστικούς πίνακες εδώ!- ήδη έχω γράψει στο γ), τα οποία γράφονται από μεταγενέστερους ιστορικούς - ερμηνευτές των γεγονότων, ο μαθητής πρέπει να αναφέρει το συντάκτη του παραθέματος και το βιβλίο από το οποίο αντλείται το παράθεμα πχ:" ... Όπως αναφέρει και ο ...Χ... στο βιβλίο του ....Ψ...," ή "...σύμφωνα με τον ....Χ ... (σε παρένθεση ο τίτλος του βιβλίου, άρθρου κ.λπ.) ή " ...ο Χ... υποστηρίζει την άποψη ...." κ.λπ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου