ΜΕΡΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ ΠΡΙΝ ΤΟΝ «ΤΕΛΙΚΟ»

ΜΕΡΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ  ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ ΠΡΙΝ ΤΟΝ «ΤΕΛΙΚΟ»

 

1) Διαβάζω προσεκτικά το θέμα και προσδιορίζω την κεντρική έννοια ,την

οποία και προσπαθώ να εξηγήσω όσο γίνεται καλύτερα. Στη συνέχεια

υπογραμμίζω όλες τις περιφερειακές έννοιες που προσπαθώ να ερμηνεύσω και να εντοπίσω τη διακριτή ή όχι σχέση με το κύριο ζητούμενο του θέματος.Να θυμάμαι πως το θέμα έχει δεδομένα και ζητούμενα. Το/α δεδομένο/α τα χρησιμοποιώ για να κατασκευάσω τον πρόλογό μου.Τα ζητούμενα τα αναπτύσσω  στο κύριο μέρος.  Οφείλω μετά την πρώτη μου αυτή επαφή με το θέμα και την  πλήρη κατανόησή του να καταπιαστώ σχολαστικά με την κατάρτιση διαγράμματος στις δύο τελευταίες σελίδες του  τετραδίου μου.

2) Ξεχωρίζω με προσοχή τα ερωτήματα που προκύπτουν από το θέμα μου και

εντοπίζω αυτά που θα πρέπει να αναλύσω στο κυρίως θέμα.Προσέχω πολύ τον τύπο της εκφοράς των ζητουμένων .Για παράδειγμα, το  «πώς»  μου ζητάει τρόπους αντιμετώπισης , το «πού οφείλεται» , το «γιατί» ή  «ποιοί παράγοντες» μου ζητάει αιτίες ενός προβλήματος .Αυτά ,τα γράφω ξεχωριστά  υπο τη μορφή θεματικών περιόδων στο διάγραμμα που έχω ξεκινήσει στη τελευταία σελίδα του τετραδίου μου.

3) Αφού ξαναδιαβάζω την εκφώνηση προσέχω αν μου ζητά να γράψω άρθρο

(απαραίτητα τότε δίνω εύστοχο , προτότυπο τίτλο στο άρθρο μου), ομιλία ή επιστολή (χρειάζεται να κάνω προσφώνηση και στο τέλος αποφώνηση), απλή έκθεση - δοκίμιο.

4) Με βάση τον αριθμό των λέξεων που μου ζητούν υπολογίζω ότι στο κυρίως

θέμα θα γράψω τόσες παραγράφους όσες και οι  εκατοντάδες των λέξεων κατά

μία λιγότερη π.χ 300 - 400 λέξεις = 2 με 3 παραγράφους των εκατό περίπου

λέξεων η κάθε μία (εκτός του προλόγου και του επιλόγου.)Αυτό πάντως είναι  σχετικό και εξαρτάται απο το πώς αναπτύσσω εγώ τη δική μου παράγραφο.

5) Δίνω απαντήσεις όσο γίνεται πιο εμπεριστατωμένα προκειμένου να καλύψω τις απαιτήσεις των ερωτήσεων για το κυρίως θέμα.Οι θεματικές  προτάσεις των παραγράφων μου  πρέπει να είναι ιεραρχημένες κατά σπουδαιότητα ,όπως  θα τις έβαζε ο κοινός ανθρώπινος νούς. Ξεκινάω ,εν ολίγοις , απ΄ τα πιο σημαντικά προς τα πιο ασήμαντα.

6) Ανάλογα με τον αριθμό των παραγράφων, κατατάσσω τις απαντήσεις που

έχω δώσει ,έχοντας υπόψη ότι οι ιδέες που θα ενταχθούν στην ίδια παράγραφο πρέπει να ταιριάζουν νοηματικά και να μην είναι πάρα πολλές διότι υπάρχει κίνδυνος να θεωρηθεί εγκυκλοπαιδισμός ,κάτι που δεν αρέσει στους διορθωτές οι οποίοι  θα  το καταλάβουν αμέσως αφού είναι εξαιρετικά έμπειροι.  Συνήθως δύο το πολύ τρεις ιδέες μαζί είναι αρκετές. Στη συνέχεια τις κατατάσσω κατά αύξουσα ή φθίνουσα σειρά.Η κάθε παράγραφος που κατασκευάζω πρέπει να έχει :

-θεματική πρόταση (οχι πολύ μεγάλη  αλλά σαφή σύντομή  περιεκτική και συνδεδεμένη νοηματικά ή λεκτικά (επίσης, ακόμα, ένας ακόμα λόγος ..)με τη προηγούμενη παράγραφο.

– λεπτομέρειες που θα καταλαμβάνουν 2-3  περιόδους. Εδώ θα χρησιμοποιήσω παραδείγματα, αιτιολόγηση , σύγκριση και αντίθεση  ως μέθοδο ανάπτυξης της κάθε παραγράφου μου. Οφείλω να χρησιμοποιώ συνδετικές λέξεις εντός της παραγράφου που θα δηλώνουν στον απαιτητικό διορθωτή οτι σκέφτομαι (εξίσου...., ωστόσο....., αντίθετα, ....όμως,..... εκτός απ΄αυτό....., βασικό  θεωρείται ....).

- κατακλείδα. Αυτή δεν είναι απαραίτητη να υπάρχει σε κάθε παράγραφο  χρειάζεται όμως να τη βάλω  για παν ενδεχόμενο με τη μορφή συμπεράσματος μετά τις λεπτομέρειες. Για παράδειγμα μπορώ να κλείνω την παράγραφο με: «Έτσι , προκύπτει πως ......»  ή  με κάποια απο τις εξής λέξεις:  Επομένως...., κατά συνέπεια....., άρα....., . ,συνεπώς προκύπτει ....... . Με την παραπάνω, ενδεικτική, ανάπτυξη  κάθε μου  παραγράφου, δείχνω πως έχω συγκροτημένη σκέψη και πορεία......

7) Έχοντας ξεκαθαρίσει το περιεχόμενο της έκθεσης προχωρώ στην σύνταξη

προλόγου (οι πιο διαδεδομένοι είναι ο αντιθετικός και ο παραδειγματικός

αλλά και ο τονισμός θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα εύσχημος και χρήσιμος).Να θυμάμαι  οτι πρέπει να συνδέω πάντα το θέμα μου με τα δεδομένα που μου χουν δοθεί και όλα αυτά με τη σύγχρονη μου πραγματικότητα. Το θέμα ποτέ δεν είναι αποκομμένο απο την κοινωνία που ζώ .Το εντάσσω , λοιπόν , για να δηλώσω οτι είμαι κοινωνικά προβληματισμένος πολίτης.

8)Ο επίλογός μου δεν είναι  τυπικός και τυποποιημένος. Δηλώνω τον προβληματισμό ή την αξία του θέματος για το σύνολο της κοινωνίας. Τονίζω την ανάγκη εγρήγορσης, την ανάληψη πρωτοβουλιών και του χρέους   όλων των φορέων  που σχετίζονται με το θέμα.Δίνω βάρος σε έννοιες  όπως: νεολαία-οικογέναι, εκπαίδευση- σχολείο , κοινωνία- κοινωνική ασγωγή.Αποφεύγω  τη χρήση του πρέπει ενώ αντιθετα χρησιμοποιώ δυνητικές εκφράσεις : θα ταν δυνατό....., θα μπορούσαμε...καλούμαστε όλοι 

9)Αφού τελειώσω να γράφω και έχω χρόνο ,κλείνω το τετράδιό μου και χαλαρώνω σωματικά και ψυχικά για τρία λεπτά.Μετά επανέρχομαι και ελέγχω σχολαστικά μία προς μία όλες  τις παρατηρήσεις.Έχω απαντήσει σε όλα τα ερωτήματα και υποερωτήματα;Διαγράφω με δύο γραμμές  και δε μουτζουρώνω...Η εικόνα μετράει...

 

ΣΥΝΟΨΗ  ΟΔΗΓΙΩΝ

â     Διάβασε και κατανόησε το θέμα. Διέκρινε τα δεδομένα απο τα ζητούμενα.

â     Δημιούργησε πρόχειρο διάγραμμα του θέματος όπου θα φτιάξεις  σύντομα το «σκελετό»  της έκθεσής σου.

â     Τήρησε τη δομή των παραγράφων (θεματική πρόταση – λεπτομέρειες- κατακλείδα)και επέλεξε τη συλλογιστική πορεία που  θ α κολουθήσεις(παραγωγική ή επαγωγική).

â     Φρόντισε ώστε η σύνδεση των παραγράφων να γίνεται είτε νοηματική είτε με τη χρήση διαρθρωτικών – συνδετικών λέξεων

â     Χρησιμοποίησε πάντα μεταβατική παράγραφο 2-3 σειρών  όταν μεταβαίνεις απο το ένα ζητούμενο στο άλλο .Με την μεταβατική παράγραφο συνοψίζω γενικά  ο,τι προηγούμενο είχα αναπτύξει και εισάγω γενικά σε αυτά που θα αναπτύξω στη συνέχεια.

â     Έχε ποικιλία στην επιλογή των μεθόδων ανάπτυξης των παραγράφων(εναλλαγή αιτιολόγησης ,παραδειγμάτων , σύγκρισης, αιτίου – αποτελέσματος κ.α)

â     Πρόσεχε τον αριθμό των λέξεων και κυρίως την επικοινωνική χρήση  του λεξιλογίου που χρησιμοποιείς. Θυμίσου  πώς   πρέπει να απευθύνεσαι σε συμμαθητές σου ή άλλο ακροατήριο  και κατά συνέπεια πρέπει να αποφεύγεις   την κατάχρηση της μεταφορικής χρήσης της γλώσσας .

â     Οργάνωσε  εξαρχής και συνεχώς τον χρόνο σου ώστε να διαθέτεις  επαρκή χρόνο να ελέγξεις το  γραπτό σου.Για την παραγωγή λόγου  πρέπει να φιερώσεις απο 1:30- 1:45 ώρα.

â     Πρόσεξε πως λειτουργεί  ο διορθωτής όταν πάρει το γραπτό σου: Για την παραγωγή λόγου (40 μονάδες) θα γίνεται η διόρθωση με τον εξής τρόπο. Περιεχόμενο 20 μονάδες, Έκφραση 12 μονάδες, Δομή: 8 μονάδες. Θα λαμβάνονται υπόψη όλα τα κριτήρια αξιολόγησης ενός γραπτού κειμένου αλλά θα δίδεται ιδιαίτερη προσοχή σε δύο νέα κριτήρια : στην καταλληλότητα του ύφους (στην έκφραση) και στην αποτελεσματικότητα του περιεχομένου, τα οποία είναι ισότιμα με τα άλλα κριτήρια αξιολόγησης (ορθογραφία, σύνταξη κ.λ.π). Επομένως μεγάλη προσοχή σ’ αυτά αλλά και  στο όριο των λέξεων  διότι αν το υπερβείς αφαιρούνται απο 3- 10 μονάδες!!!Αυτή η στέρηση μονάδων ισχύει και για την περίληψη αλλά και  στην ερώτηση κατανόησης .

Θ Α Ρ Σ Ε Ι Ν    Χ Ρ Η