ΑΣΚΗΣΕΙΣ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

 

 

 

 

 

 

 

 

ΑΣΚΗΣΕΙΣ  Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

 

 

1. Να συμπληρώσετε τα κενά των ακόλουθων  προτάσεων με τη σωστή πτώση των λέξεων που είναι στην παρένθεση:

 

α) Πλάτων εἶπε τὴν παιδείαν .................. (ἄνθρωπος δοτ. πλ.) δεύτερον ἤλιον εἶναι.

β) Οὐδὲν ἄνευ ................. (πόνος, γεν. εν.) καὶ (ἐπιμέλεια, γεν. εν.) οἱ θεοὶ διδόασιν (= δίνουν) ...................... (θνητός, δοτ. πλ.).

γ) Κύριε, λῦσαι (= λύτρωσε) τὴν ψυχήν μου ἀπὸ ...................... (γλῶσσα δολία, γεν. εν.).

δ) Τὸ πείθεσθαι μέγιστον ἀγαθόν ἐστι και ἐν ..........................(πόλις, δοτ. εν.) καὶ ἐν ........................... (στρατιά, δοτ. εν.) και ἐν .......................... (οἶκος, δοτ. εν.).

ε) Ὅστις πρὸς ........................ (ἀγαθὸς ἄρχων, αιτ. εν.) καὶ ἐν ........................ (πόλεμος, δοτ. εν.) στασιάζει, πρὸς τὴν ἑαυτοῦ σωτηρίαν στασιάζει.

στ) Οὐδὲν δύναται γενέσθαι ἄνευ ......................... (τοξότης, γεν. πλ.) καὶ .......................... (ἱππεύς, γεν. πλ.).

ζ) Ὀνειδιζόμενός ποτε Ἀρίστιππος ὅτι ........................ (πονηρός ἄνθρωπος, δοτ. εν.) ἐλεημοσύνην ἔδωκε, οὐ ......................... (ὁ τρόπος, αιτ. εν.), εἶπεν, ἀλλὰ ............................ (ὁ ἄνθρωπος, αιτ. εν. )  ἠλέησα.

η) Οἱ κακοὶ οὔτε .......................... (νόμος, δοτ. πληθ.) οὔτε ............................ (λόγος ἀγαθὸς, δοτ. πλ. ) πείθονται.

 

 

 

 

 

 

 

 

2. Να συμπληρώσετε τις ακόλουθες προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο οριστικής των ρημάτων που είναι στην παρένθεση:

 

α) Πολυκλῆς ........................... (πείθω, αόρ.) τοὺς ἄρχοντας ταῦτα ποιεῖν.

β) Οὗτοι πάντα τἀναντία τούτων ............................ (λέγω, παρατ.).

γ) Οἱ δὲ περὶ τὸν Ἁριαῖον ............................ (συντάττομαι, αόρ.) βουλόμενοι εἰς χεῖρας ἐλθεῖν (= να συμπλακούν).

δ) Οἱ στρατιῶται ........................ (ὀρύττω, παρατ.)  τάφρον κύκλῳ περὶ τὴν πόλιν.

ε) Τοὺς ἀγγέλους τούτου ἐγὼ οὐκ ............................... (δέχομαι, αόρ.).

στ) Αὕτη ............................. (προσκρούω, παρατ.) ἀνθρώπῳ πονηρῷ.

ζ) Αἱ νῆες ......................... (ἐκπλέω, παρατ.) ἔξω τοῦ λιμένος.

η) Οὗτοι πρὸ βασιλέως ......................... (τάττομαι, υπερσ.).

θ) Οἱ Ἕλληνες ταύτην τὴν ἡμέραν οὕτως .............................. (πορεύομαι, παρατ.).

 

3. Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο οριστικής του εἰμὶ:

 

α) Ἡ Ἐπίδαμνος .............................. (ενεστ.) πόλις ἐν τῇ Ἠπείρῳ.

β) Ἵππαρχος καὶ Θεσσαλὸς ἀδελφοὶ ................................. (παρατ.).

γ) Αἱ πύλαι ................................ (παρατ.)χαλκαῖ, οἱ δὲ πύργοι ὑψηλοί.

δ) Σοφώτατοι σύ τε καὶ Πῶλος ............................ (ενεστ.).

ε) Τὸ τεῖχος ............................. (παρατ.) εἴκοσι ποδῶν.

ζ) Ὑμεῖς ............................ (παρατ.) οἱ τοῦ δεσμωτηρίου φύλακες;

η) Ὦ παῖδες, ὑμεῖς .............................. (ενεστ.) πατέρων ἀγαθῶν.

θ) Ἡ τύχη καὶ ὁ Φίλιππος .............................. (παρατ.) τῶν ἔργων κύριοι.

 

4. Να βρείτε πώς χρησιμοποιείται η μετοχή στα παρακάτω παραδείγματα (ως κατηγορούμενο, επιθετικός, κατηγορηματικός ή επιρρηματικός προσδιορισμός:)

 

α) Ἀδικεῖ Σωκράτης οὕς μὲν ἡ πόλις νομίζει θεοὺς οὐ νομίζων.

β) Οἱ νῦν ὄντες ἄνθρωποι δίκαιοί εἰσιν.

γ) Ἀγησίλαος πατρικὸς ἡμῖν φίλος τυγχάνει ὤν.

δ) Οὗτος ῥᾳδίως ἐλεχθήσεται ψευδόμενος.

ε) Εἰς Δελφοὺς χρησόμενος (= για να ζητήσει χρησμό) τῷ χρηστηρίῳ (=από το μαντείο) πορεύεται.

στ) Ἦλθεν ἐξ Ἀθηνῶν Θυμοχάρης ἔχων ναῦς ὀλίγας.

ζ) Ἐλέησον ἡμᾶς, ὁ αἴρων τὰς ἁμαρτίας τοῦ κόσμου.

η) Ὀρόνταν προσεκύνησαν, καίπερ γιγνώσκοντες ὅτι ἐπὶ θάνατον ἄγοιτο.

 

5. Να συμπληρώσετε με τον κατάλληλο τύπο του εἰμί.

 

α) Ἐγώ  ________ (ενεστ.) τὸ φῶς.

β) Οἱ ἄνθρωποι οὐκ ἀεί ἀγαθοί _________ (ενεστ.)

γ) Ζεὺς _________ (παρατ.) πατὴρ ἀνδρῶν καὶ θεῶν.

δ) Καὶ __________  (μελ.) οὗτοι σωτῆρες ὑμῖν.

ε)Ἐὰν ᾖς φιλομαθής, __________ (μελ.) πολυμαθής.

 

6. Να μπουν στον άλλο αριθμό.

 

α) Αὕτη ἡ πόλις ἦν πλουσία.

β) Ὁ χρηστὸς ἀνὴρ εὐδαίμων ἐστί.

γ) Αἱ νόσοι ἄγγελοι τοῦ θανάτου εἰσί.

 

7. Να συμπληρώσετε τα κενά με τον κατάλληλο τύπο της οριστικής.

 

α) Οἱ ἐναντίοι εἰς Τροίαν ___________ (στρατεύω, αόρ.)

β) Οἱ σοφοὶ ἄνδρες δικαίως ___________ (θαυμάζομαι, πρτ.)

γ) Ὑμεῖς ____________ (παιδεύομαι, πρκ.) πείθεσθαι τοῖς ἄρχουσι.

δ) Ὁ Κύκλωψ λίθῳ τὸ στόμιον τοῦ σπηλαίου _________ (ἀποκλείω, αόρ.)

ε) ____________ (προσεύχομαι,  πρτ.) θεοῖς καὶ ἥρωσι σωθῆναι.

στ) Τήνδε τὴν ἐπιστολὴν σὺ ___________ (πέμπω, αορ.) αὐτῷ.

ζ) Τότε σύ ____________ (ψεύδομαι, αόρ.).

η) Ὅρκος ἀπίστων ____________ (γράφομαι, πρκ.) εἰς ὕδωρ.

 

8. Να συμπληρώσετε με το ζητούμενο τύπο των ουσιαστικών.

 

α) Νομίζομεν τὸν _________ (πολίτης) ψυχὴν τῆς πολιτείας.

β) Οἱ _________ (σοφιστής) διελέγοντο τοῖς _________ (πλούσιος).

γ) Ἡ φύσις ἄνευ _________ (μάθησις, γεν.) τυφλόν ἐστί.

δ) Σύ παιδείας καὶ _________ (δόξα) ἐπιθυμεῖς.

ε) Ἐγώ ἡγοῦμαι πλοῦτον καὶ __________ (πίστις) συμμάχους ________ (πόλις, γεν.)

 

9. Να γράψετε στον άλλο αριθμό.

 

α) Ὁ ἀγαθὸς ἡγέτης τὰς ἀνάγκας τῶν πολιτῶν θεραπεύει.

β) Ἡ πόλις στάσει διαφθείρεται.

γ) Οἱ ἔνδοξοι στρατηγοὶ θυσίας τοῖς θεοῖς προσφέρουσι ἐπὶ ταῖς νίκαις.

 

 

 

 

10. Στις παρακάτω προτάσεις να βάλετε το ρήμα που βρίσκεται στην παρένθεση σε υποτακτική ενεστώτα ή αορίστου:

 

α) Εὐλαβοῦ (=να φοβάσαι) τὰς διαβολὰς, κἄν ψευδεῖς .......................... (εἰμί).

β) Ἤν τοὺς ἄνδρας .......................... (φονεύω, αόρ.), μεγίστην δίκην δώσετε (=θα τιμωρηθείται σκληρά).

γ) Ἐπίτηδές σε οὐκ ἤγειρον (=δε σε ξύπνησα), ἵνα τοῦ ὕπνου .......................... (ἀπολαύω, αόρ.).

δ) Ἐὰν τὰ χρήματα .......................... (δημεύω, αόρ.), καλῶς ποιήσετε.

ε) Ἤν τις τούτων τι .......................... (παραβαίνω, ενεστ.), ζημίαν αυτοῖς ἐπέθεσαν (=τους επιβάλλουν συνήθως τιμωρία).

στ) Ὅταν .......................... (σπεύδω, ενεστ.) τις αὐτὸς, χὠ (=καὶ ὁ) θεὸς συνάπτεται (=βοηθάει).

 

 

11. Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο της υποτακτικής του ρήματος που δίνεται στην παρένθεση:

 

α) Πλοῖα ὑμῖν πάρεστιν, ὥστε ὅποι ἄν .......................... (βούλομαι, ενεστ.) ἐξαίφνης ἄν ἐπιπλέοιτε.

β) Ὑποδήματα ὑποδοῦνται (=φορούν), ὅπως μὴ (κωλύομαι, ενεστ.), πορεύεσθαι.

γ) Ἐὰν τοὺς πρέσβεις Ἀγησιλάου .......................... (δέχομαι, αόρ.), τοὺς συμμάχους προδώσετε.

δ) Δέδοικα (=φοβούμαι) μὴ οὗτος τὴν ἀλήθειαν .......................... (ἀποκρύπτω, αόρ.).

ε) Βελτίους τοὺς παῖδας ποιήσετε, ἄν τὰς ψυχὰς αὐτῶν δεόντως .......................... (παρασκευάζομαι, αόρ.).

 

 

 

 

12. Να συμπληρωθεί ο σωστός τύπος των ουσιαστικών που βρίσκονται σε παρένθεση.

 

α) Εἰς διδασκάλων πέμποντες πολὺ μᾶλλον ἐντέλλονται (=ζητούν) ἐπιμελείσθαι εὐκοσμίας τῶν ............................ (παῖς) ἤ ........................... (γράμμα) καὶ κιθαρίσεως.

β) Αἰγύπτιοι προσέπλευσαν σὺν .............................. (ἀσπίς) ποδήρεσιν.

γ) Περὶ Συρίας διηγησόμεθα, ὅπου σῖτος πολὺς και πρόβατά ἐστι καὶ ............................... (φοῖνιξ) οἱ καρποφόροι.

δ) Τουτουὶ γὰρ τοῦ ........................... (παῖς) ἡ μτηρ, ὦ ἄνδρες δικασταί, γένει ἦν ἐγγυτάτω Ἁγνίᾳ.

ε) Προσεκαλέσαντο τὴν ............................ (γυνή) πρὸς ἄρχοντα.

στ) Οἱ δημαγωγοὶ παρὰ τοῖς δήμοις εἰσὶν ὥσπερ οἱ ........................... (κόλαξ) παρὰ τοῖς τυράννοις.

 

 

13. Να βάλετε τις λέξεις των παρενθέσεων στο σωστό τύπο:

 

1. Παραγενόμενοι οἱ ............................. (ποιμήν) ἐξέβαλον αὐτάς.

2. Ὁ Κύριος ἥψατο τῆς ............................ (χείρ) τῆς κόρης.

3. Εὗρέ σε ............................ (λιμήν) τῆς σωτηρίας.

4. ............................ (ῥήτωρ) πολυφθὀγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνους ὁρῶμεν ἐπὶ Σοί, Θεοτόκε.

5. Ἄγγελοι μετὰ ............................ (ἀστήρ) ὁδοιποροῦσι.

6. Τίμα τὸν ............................ (πατήρ) σου καὶ τὴν ............................ (μήτηρ) σου.

 

 

 

 

 

 

 

14. Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις με τους κατάλληλους τύπος της ευκτικής:

 

α) Κῦρος ἔλεγεν ὅτι ἡ ὁδὸς ............................ πρὸς βασιλέα μέγαν εἰς Βαβυλὼνα. (εἰμί, μελλ.).

β) Ἑπεί (=όταν) δὲ ἦν πρὸς (=κοντά) τοῖς ἀγγέλοις, ἀνηρώτα τί ........................ . (βούλομαι, γ' πληθ. εν.)

γ) Ἐν ᾧ δὲ ὡπλίζοντο, ἧκον λέγοντες οἱ προπεφθέντες σκοποὶ (=ανιχνευτές) ὅτι οὐχ ἱππεῖς εἰσιν ἀλλ' ὑποζύγια ............................ .

(νέμομαι=βόσκω, ενεσ.)

δ) Ἐφοβεῖτο μὴ οὐ δύναιτο ἐκ τῆς χώρας ἐξελθεῖν τῆς βασιλέως, ἀλλ'.............................. πάντοθεν ὑπὸ τινων ἀποριῶν (=δυσκολιών).

(εἴργομαι=εμποδίζομαι, ενεσ.)

ε) Ἡμῖν, ὤ ἄνδρες στρατηγοὶ καὶ λοχαγοὶ, ἔδοξε (= κρίναμε σωαστό) καὶ ὑμᾶς παρακαλέσαι (=να προσκαλέσουμε), ὅπως ................................ εἴ τι δυναίμεθα ἀγαθόν. (βουλεύομαι, α'πληθ. αόρ)

 

15. Να αντιστοιχίσετε τις παρακάτω ευκτικές σύμφωνα με το παράδειγμα:

 

                   τεθηρευκυῖας εἴης        θυοίμην

                   θύοιμι                            τάξαισθε

                   καλύψοις                      γραψαίμεθα

                   δεδιοχότες εἴητε/εἶτε   κωλύσοιντο

                   γράψαιμεν                    καλύψοιο

                   τάξαιτο                         τεθηρευμένη εἴης

                   κωλύσοιεν                    δεδιωγμένοι εἴητε / εἶτε

 

 

 

 

16. Να υπογραμμίσετε τα ονόματα που λειτουργούν ως αντικείμενα και να προσδιορίσετε την πτώση στην οποία βρίσκονται.

 

α) Λακεδαιμονίων κατηγόρουν, ὄτι τὴν Καδμείαν κατέλαβον.

β) Δίδωσιν αὐτῷ τὴν χώραν διὰ τὴν εὐργεσίαν ταύτην.

γ) Ἐπὶ δὲ τῶν ἄλλων πολλοῖς ἄν παραδείγμασι χρήσαιτο.

δ) Τῶν μαρτύρων ἀκηκόατε, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι.

ε) Κότυς τῷ δωρησαμένῳ τι ἀντεδωρήσατο λέοντα.

στ)Ὁ πατὴρ μοι τὴν τυραννίδα τὴν ἑαυτοῦ κατέλιπεν, οὐ τὴν τύχην.

ζ) Σὺ οὖν τῶν τε εἰρημένων μέμνησο καἰ ἐκεῖνο ἐνθυμοῦ.

 

17. Να εντοπίσετε τα ρήματα, τα αντικείμενά τους και τα κατηγορούμενα των αντικειμένων.

 

α) Οὐχί δοῦλον ἑαυτὸν ἐκάλει ὁ Ὑπάτιος.

β) Θεσπιὰς και Πλαταιὰς ἀναστάτους πεποιήκασιν (= τις κατέστρεψαν τελείως).

γ) Ταύτην τὴν ὕβριν ἅπαντες ἄνθρωποι δεινοτάτην ἡγοῦνται.

δ) Ὅθεν οἱ μύες ἐπιλεξάμενοί τινας ἑαυτῶν στρατηγοὺς ἐχειροτόνησαν.

ε) Ἰδίας νόμιζε τῶν φίλων τἀς συμφοράς.

στ) Λακεδαιμόνιοι ἀπέδειξαν τοῦτον στρατηγὸν πάντων.

 

18. Να βάλετε τα ρήματα στον κατάλληλο τύπο της προστακτικής που δηλώνεται στην παρένθεση:

 

α) Σὺ πρῶτος ἐν τῇ οἰκείᾳ σου ................................ (ἔχω, ενεστώτας) δημοκρατίαν.

β) .................................. (εἰμί, β΄ ενικό) φιλαλήθης, ὦ φίλε, καὶ μὴ πολλὰ ............................ (λέγω, ενεστώτας, β΄ πληθυντικό) ἀλλα καλά.

γ) .............................. (εἰμί, β΄ πληθυντικό) ἐγκρατεῖς καὶ μεδὲν ἄγαν ............................ (πράτττω, β΄ πληθυντικό , ενεστώτας).

δ) ............................... (προσέχω, γ΄ ενικό, ενεστώτας), Περίκλεις, ἐλευθέρων μέλλεις ἄρχειν καὶ Ἑλλήνων καὶ Ἀθηναίων.

ε) ............................. (ἐξετάζω, β΄ πληθυντικό, αόριστος) τὰ ἔργα τῶν θεῶν.

στ) ........................... (ἅπτω =ανάβω, β΄ ενικό, ενεστώτας), παῖ λύχνον.

 

19. Να αναγνωρίσετε το χρόνο των ρημάτων που βρίσκονται στην προστακτική και να κάνετε χρονική αντικατάσταση.

 

α) Ταῦτα μὲν εὐχέσθω τοῖς θεοῖς.

β) Λογιζέσθω ὅτι περὶ νόμου μέλλει τὴν ψῆφον φέρειν.

γ) Εἴ τίς τι προσθεῖναι (=να προσθέσει) βούλεται, πείσας ὑμᾶς προσγραψάτω.

δ) Τῶν ἐπιχειρημάτων ἀκούσατε καὶ ταῦτα ψηφίσασθαι.

ε) Ἄν τίς ποτέ τι τοιοῦτον δρῶν ἀναφανῇ, ὡς ἀνίατον τοῦτον ὄντα ὁ δικαστὴς οἰέσθω.

 

 

 

 

 

 

 

 

20. Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις, επιλέγοντας από το πλαίσιο τα κατάλληλα επίθετα:

 

α) Τὸ ἔδαφος ............................... ἐστι.

β) Οἱ πλούσιοι οὐκ άεὶ ............................. εἰσιν.

γ) ......................... τῷ πελέκει τέμνομεν.

δ) Ἐν τοῖς ῥύαξι τὰ ὕδατα οὔκ εἰσι ............................. .

ε) ............................ ἀνδρὸς ............................... λέγειν.

στ) Ἐν παραδείσῳ (= κήπῳ) ἐσμὲν ........................... .......................... ἀνθέων.

εὐώδης, ὀξύς, τραχύς, πλήρης, σώφρων, βαθύς, τό ἀληθές, εὐδαίμων

 

 

 

 

21. Να τοποθετήσετε στην κατάλληλη πτώση, γένος και αριθμό τα επίθετα που βρίσκονται σε παρένθεση:

 

α) Εἶχε τράπεζαν ................................ ............................... ἐδεσμάτων (πλήρης, πολυτελής).

β) Νοῦς .............................. ἐν σώματι ............................ (ὑγιής).

γ) Ἁνθρώπων ............................ τοῦτο ἔργον εἶναι νομίζομεν. (ἄφρων).

δ) Αἱ τάφροι ............................ ἦσαν (βαθὺς).

ε) ........................... ἄνθη ἐν τῷ λειμῶνι συνελέγομεν (πολυειδὴς).

 

 

 

22. Στις παρακάτω προτάσεις να κάνετε τη σύνταξη των απρόσωπων ρημάτων και εκφράσεων :

 

α) Ἔξεστιν ὑμῖν πορεύεσθαι οἴκαδε.

β) Οὐ πρέπον σοί ἐστι μὴ οὐ λέγειν τὰ δίκαια.

γ) Βέλτιόν ἐστι τοῖς Ἕλλησι θνῄσκειν ἤ ἀεὶ τῷ τυράννῳ δουλεύειν.

δ) Ἔδοξεν αὐτῷ ἐπιστολὴν πέμπειν τοῖς Ἀθηναίοις.

ε) Οὐ δυνατόν ἐστιν ὑμῖν φυλάττειν τὴν πόλιν.

στ) Προσήκει ἡμῖν ἅπασι κολάζειν τοὺς προδότας.

ζ) Νῦν οἷόν τέ ἐστιν (=είναι δυνατό) ἡμῖν εὐεργέτας γίγνεσθαι τῶν Θηβαίων.

η) Ἔξεστι Κλαζομενίοις ἀσχημονεῖν.

θ) Ἔδοξεν Ἀθηναίοις τὸν λιμένα τειχίσαι.

ι) Ἀναγκαῖόν ἐστιν ἡμῖν πράττειν ταῦτα.

ια) Δοκεῖ ἡμῖν κήρυκα τῷ βασιλεῖ πέμπειν.

ιβ) Ἔξεστιν ὑμῖν τὴν πόλιν τὴν ἡμετέραν σῶσαι.

ιγ) Τῷ ῥήτορι ἐγχωρεῖ (= είναι επιτρεπτό) ψευδῆ λέγειν;

 

23. Να βρείτε τι είδος της σύνταξης (ταυτοπροσωπία - ετεροπροσωπία) υπάρχει στις παρακάτω προτάσεις:

 

α) Ἀντισθένης ἔλεγεν οὐδένα ἄνθρωπον ἀθάνατον εἶναι.

β) Χρὴ πάντας ἡμᾶς τοὺς θεοὺς σέβειν.

γ) Ἐβούλετο μόνος αὐτὸς τοῖς ἄρχουσι ἀγγέλειν τὴν νίκην.

δ) Δυνατόν ἐστιν ὑμῖν λαβόντας ὅπλα εἰς κίνδυνον ἐμβαίνειν.

ε) Κρίνω σε συμβουλεύειν τούτοις καλῶς.

στ) Ἀναγκάζεις με δεσπότην τὸν ἐμὸν κτείνειν οὐκ ἐθέλοντα.

ζ) Ὁμολογοῦμεν ἄδικοι εἶναι καὶ πλεονέκται.

η) Οὐ πολλοῦ δέω χάριν ἔχειν (= σχεδόν χρωστώ ευγνωμοσύνη) τῷ κατηγόρῳ.

 

 

24. Να βρείτε ποιες προτάσεις συνδέονται κατά παράταξη και ποιες καθ' υπόταξη στις εξής φράσεις:

 

α) Φαλῖνος ἐγέλασε καὶ εἶπε.

β) Ἡ γῆ πάντα φύει τε καὶ τρέφει.

γ)Ἡγεῖτο μὲν Χειρίσοφος, ὠπισθοφυλάκει δὲ Ξενοφῶν.

δ) Ὁρᾷς, ὦ Ἱππία, ὅτι ἐγὼ ἀληθῆ λέγω.

ε) Κύνας τρέφομεν, ἵνα φυλάττωσι τὰς οἰκίας.

στ) Οὕτω ἰσχυρόν ἐστιν ἡ άλήθεια, ὥστε πάντων ἐπικρατεῖ.

ζ) Εἰ ἄλλως γιγνώσκεις, δίδασκε.

 

25. Να μεταφράσετε τις παρακάτω φράσεις που περιέχουν το δυνητικό ἄν:

 

α) Οὐκ ἄν δύναιο μὴ καμὼν (κάμνω, αόρ. ἔκαμον = κοπιάζω) εὐδαιμονεῖν.

β) Σὺν ὑμῖν ἄν εἴην τίμιος, ὅπου ἔσομαι.

γ) Ἀναρχίᾳ ἄν καὶ ἀταξίᾳ ἀπολούμεθα (ἀπόλλυμαι = χάνομαι, καταστρέφομαι).

δ) Κῦρος ἄν ἄριστος ἄρχων ἐγένετο, εἴ ἔζη (= αν ζούσε).

ε) Οὐδεὶς ἀντεῖπε διὰ τὸ μὴ ἀνασχέσθαι ἄν τὴν ἐκκλησίαν.

 

* ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το δυνητικό ἄν είναι δυνατόν να συνοδεύει και τη μετοχή, η οποία στην περίπτωση αυτή αντιστοιχεί - όπως και το απαρέμφατο - σε δυνητική οριστική ή δυνητική ευκτική.

 

26. Στις παρακάτω φράσεις να υπογραμμίσετε τις δευτερεύουσες προτάσεις και να δηλώσετε την κατηγορία στην οποία ανήκουν (ονοματικές, επιρρηματικές, αναφορικές).

 

α) Ἐξωστράκισαν τὸν Κίμωνα, ἵνα αὐτοῦ μὴ ἀκούσειαν τῆς φωνῆς.

β) Πρωταγόρας ἐρῷτα, εἰ οὐκ αἰσχύνομαι τἀγαθὰ δεινὰ καλῶν.

γ) Ἐγὼ γὰρ Ἀθηναίους, ὥσπερ καῖ οἱ ἄλλοι Ἕλληνες λέγουσι, λέγω σοφοὺς εἶναι.

δ) Οὕτως ὠργίσθησαν οἱ βουλευταὶ αὐτοῖς, ὥστε ἔλεγόν τινες τῶν ῥητόρων ὡς άκρίτους χρὴ τοῖς ἔνδεκα παραδοῦναι.

ε) Ἀνάγκη οὖν, εἰ καὶ μὴ δεινὸς πρὸς τοῦτο πέφυκα, βοηθεῖν τῷ πατρί.

στ) Φοβοῦμαι μὴ πάθωμεν ταῦτα.

ζ) Εἴ εἰσι βωμοί, εἰσὶ καὶ θεοί.

η) Πονηρός ἐστιν οὗτος, διότι καταψεύδεται τῶν προγόνων ὡς ἀχαρίστων.

 

27. Να υπογραμμίσετε τα επιρρήματα και να προσδιορίσετε την επιρρηματική σχέση που εκφράζουν:

 

α) Ὁ κακῶς διανοηθεὶς περὶ τῶν ἰδίων οὐδέποτε βουλεύσεται καλῶς περὶ τῶν ἀλλοτρίων.

β) Οὐδεμίαν ἡμέραν ἀδακρυτὶ διάγομεν.

γ) Πὺξ λὰξ ἤγαγον αὐτοὺς εἰς δίκην.

δ) Καὶ οὕτως ἀπῆλθεν Ἀθήνηθεν ὁ κήρυξ.

ε) Μὴ σφόδρα φίλει ἑαυτόν.

στ) Βραδέως βουλεύου, ἐπιτέλει δὲ ταχέως τὰ δόξαντα (=τις αποφάσεις).

ζ) Μὴ ὑπερβαλλόντως ἀλλὰ μετρίως τὴν οὐσίαν (=περιουσία) ἀγάπα.

 

28. Να προσδιορίσετε το είδος και τη σημασία των επιρρηματικών προσδιορισμών που υπάρχουν στις παρακάτω προτάσεις:

 

α) Ταῦτα ἀκούσαντες ἀνήγοντο καί, ὡς πλησίον ἦσαν τῶν ἐχθρῶν, ἀφιᾶσιν ἐκ τῆς πρῴρας πελειάδα.

β) Διὸ Δημάδης εὐδοκίμησεν εἰπὼν ὅτι δι' αἵματος οὐ διὰ μέλανος τοὺς νόμους ὁ Δράκων ἔγραψεν.

γ) Ἑρμῆς, γνῶναι βουλόμενος ἐν τίνι τιμῇ παρὰ ἀνθρώποις ἐστί, ἧκεν εἰς ἀγαλματοποοῦ, ἑαυτὸν εἰκάσας ἀνθρώπῳ.

 

 

29. Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τις υπογραμμισμένες λέξεις στις παρακάτω προτάσεις:

 

α) Ἐπορεύθη διὰ φιλίας τῆς Θράκης.

β) Ὁ χρηστὸς ἀνὴρ εὐδαίμων ἐστί.

γ) Τὴν πόλιν κατέστησαν μεγίστην.

δ) Μεγίστην τὴν πόλιν κατέστησαν.

ε) Ἡ πόλις κατέστη μεγίστη.

στ) Κῦρος ψιλὴν (= ακάλυπτη) ἔχων τὴν κεφαλὴν εἰς τὴν μάχην καθίστατο.

η) Οἱ πολέμιοι κατέκαυσαν τὰς ναῦς ἐρήμους.

 

30. Να βρείτε και να χαρακτηρίσετε τους ομοιώπτωτους προσδιορισμούς που υπάρχουν στα επόμενα παραδείγματα:

 

α) Σόλων ὁ νομοθέτης καὶ ποιητὴς εἰς Αἴγυπτον ἔπλευσε καὶ πολλὰς ἄλλας χώρας περιηγήσατο.

β) Ἀλέξανδρος ὁ βασιλεὺς τοὺς στρατηγοὺς συνεκάλεσε, Παρμενίωνα, Κλεῖτον καὶ Φιλώταν.

γ) Δερκυλίδας ἔλαβε (=κατέλαβε) Κεβρῆνα, χωρίον (=τοποθεσία) ἰσχυρόν.

δ) Ἀλκιβιάδης τὴν ἑαυτοῦ πατρίδα, τάς Ἀθήνας, ἠδίκησε.

ε) Τὸν ἐν Μαραθῶνι νικητήν, τὸν Μιλτιάδην, χρήμασιν οἱ Ἀθηναῖοι ἐζημίωσαν (=τιμώρησαν με χρηματικό πρόστιμο).

στ) Ἀναξαγόρας, ὁ φιλόσοφος Περικλέα, τὸν στρατηγὸν ἐπαίδευσεν.

ζ) Οἱ Ἕλληνες ἀποπέμπουσι τὸν ἡγεμόνα δῶρα δόντες, ἵππον καὶ ξίφος.

η) Μεγίστου κακοῦ ἀπηλλάγησαν οἱ παῖδες, πονηρίας.

θ) Κῦρος ἔστησε τό ἅρμα πρὸ τῆς φάλαγγος μέσης.

ι) Ἀρίων, ὁ κιθαρῳδὸς παρὰ Περιάνδρῳ διέτριψε.

ια) Φύσεως κακῆς σημεῖόν ἐστιν ὁ φθόνος.

ιβ) Αἱ Σειρῆνες τοὺς ναύτας ἔφθειρον ἡδέσι λόγοις.

ιγ) Σοφοῦ ἀνδρός ἐστι μὴ τοῖς λόγοις πιστεύειν, ἀλλ' ἐκ τῶν ἔργων τὸν σαφῆ φίλον καὶ τὸν ψευδῆ κρίνειν.

ιδ) Δημοσθένης καὶ Ἰσοκράτης ἐνδοξότατοι καὶ δεινότατοι ῥήτορες ἦσαν.

 

31. Να βρείτε τους ετερόπτωτους προσδιορισμούς που υπάρχουν στα επόμενα παραδείγματα, καθώς και τα ονόματα που αυτοί προσδιορίζουν:

 

α) Ἐπανάληψις μήτηρ πάσης μαθήσεώς ἐστιν.

β) Μέγιστος πλοῦτος τῆς πόλεως ἄνδρες οἰκοῦντες ἀγαθοί.

γ) Αἱ τῶν πολιτῶν στάσεις (= εμφύλιες διαμάχες) τὰς πόλεις φθείρουσιν.

δ) Πολλοὶ τῶν παλαιῶν μάντεων τυφλοὶ ἦσαν.

ε) Ὁ Περικλέους πατὴρ νικητὴς τῶν Περσῶν ἐγένετο ἐν Μυκάλῃ.

στ) Οἱ ναῦται τοῦ πλοίου κομίζουσιν ὑφάσματα μετάξης καὶ ἀγγεῖα πηλοῦ.

ζ) Κῦρος ἦν καλὸς (= ωραίος) τὸ εἶδος (= ως προς την εμφάνιση) καὶ φιλάνθρωπος τὴν ψυχήν. Δικαιότερος δὲ πάντων τῶν Περσῶν ἐνομίζετο εἶναι.

η) Σωκράτης εὐπείθης (= υπάκουος) ἦν τοῖς ἄρχουσιν.

θ) Ἡ γυμναστικὴ ἄθλησις λαμπρὰ τοῦ σώματος καὶ τοῦ πνεύματος ἐστιν.

ι) Ὀρέστης φίλος καὶ σύμμαχος τῷ Πυλάδῃ ἦν.

ια) Ἐπικίνδυνόν ἐστι λύειν (= να καταλύουμε) τὴν τάξιν τῶν νόμων· φυλάττουσι γὰρ τὴν ἀσφάλειαν τῶν πολιτῶν.

ιβ) Ὀδυσσεὺς πολλῶν ἀνθρώπων ἄστη (= πόλεις) εἶδεν.

ιγ) Οἰ Λακεδαιμόνιοι μᾶλλον τὰ ἔργα τῶν στρατηγῶν ἤ τοὺς λόγους τῶν ῥητόρων καὶ τῶν φιλοσόφων ἐθαύμαζον.

ιδ) Ἐρωτηθεὶς ὁ Διογένης τί τῶν θηρίων κάκιστα δάκνει (= δαγκώνει) ἔφη· τῶν μὲν ἀγρίων συκοφάντης, τῶν δὲ ἡμέρων κόλαξ.

 

 

32. Να βρείτε τις συνημμένες και απόλυτες επιρρηματικές μετοχές των παρακάτω παραδειγμάτων και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας:

 

α) Οὔσης δὲ στενῆς τῆς εἰσόδου οἱ Αθηναῖοι ἵππους τε ἐβδομήκοντα ἀπολλύουσι (=εξοντώνουν) καὶ τῶν ὁπλιτῶν οὐ πολλούς.

β) Ἦλθον ὀλίγα ἔχοντες χρήματα.

γ) Τῶν γὰρ ἄλλων ἡσυχίαν ἀγόντων (= αδρανούντων) ἀναστὰς αὐτῶν κατηγόρουν.

δ) Κατηγοροῦσί τινες ἡμῶν ὡς οὐκ ὀρθῶς βουλευομένων.

 

33. Να βρείτε σε τι είδους δευτερεύουσες προτάσεις αντιστοιχούν οι παρακάτω επιρρηματικές μετοχές:

 

α) Τούτων ἀποστάντων ὀλούμεθα (=θα καταστραφούμε).

β) Πολλοὶ τῶν ἀστῶν καὶ τῶν ξένων ἥκουσιν εἰσόμενοι (=έχουν έλθει, για να πληροφορηθούν) τίνα γνώμην περὶ αὐτῶν ἕξετε.

γ) Κῦρος συλλέξας στράτευμα ἐπολιόρκει Μίλητον.

δ) Καὶ ταῦτ' ἔπραττον πολλῶν κινδύνων ὑπαρχόντων πρὸς τὴν θάλασσαν.

ε) Τὸ δίκαιον ἔχοντες σύμμαχον ἐνίκων.

 

34. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις κατηγορηματικές μετοχές των παρακάτω παραδειγμάτων (είδος, υποκείμενο, συντακτική θέση, ρήμα εξάρτησης):

 

α) καπνὸς ἀναφερόμενος (= ὑψούμενος) ἑωρᾶτο.

β) οὐκ ᾔδεσαν (= δεν γνώριζαν) Κῦρον τεθνηκότα.

γ) αἰσχύνομαι ταῦτα λέγων.

δ) θεὸν οὐ λήξομέν ποτε προστάτην ἔχοντες.

ε) ἄρξομαι διδάσκων ἐκ τῶν θείων.

στ) ἐγγὺς τῆς θύρας βαδίζοντές εἰσι.

ζ) ἤκουον δῃουμένην τὴν χώραν. 

 

 

35. Συμπληρώστε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τον κατάλληλο τύπο της αναφορικής αντωνυμίας ὅς - ἥ - ὅ, από αυτούς που βρίσκονται στο πλαίσιο:

 

οὕς   ὅς     οἷς    αἵ      ἅ       ἥν     οἵ      ὅ       ὧν

 

 

 

1. Ἐκ τῶν φόρων ............. φέρουσιν οἱ περίοικοι, τέτακται (= έχει καθοριστεί) μέρος τὸ μὲν πρὸς τοὺς θεοὺς, τὸ δὲ τοῖς συσσιτίοις.

2. Οὐδὲν γὰρ ψεύδεται .............. ὑπέσχετο.

3. Ἄνδρας δ' ἐπέστησαν ............. ἐδόκουν ἐπιτηδειότατοι εἶναι.

4. Ὁρῶ γὰρ ἡμῖν ἀντιπάλους προσιόντες ............. ἡμεῖς οὐ δυνησόμεθα μάχεσθαι.

5. Ἕτεραι δέ γέ εἰσι τῶν τεχνῶν ............. διὰ λόγου πᾶν περαίνουσιν.

6. Σὺ δὲ ταῦτα πάντα ἔχεις .............. οἱ ἄλλοι οὐκ ἔχουσιν.

7. ............. ἀγαπᾷ Κύριος παιδεύει.

8. Οὗτοι ἔχουσιν ἐν ταῖς ψυχαῖς ............. τότε νίκην ἐκτήσαντο.

9. Ἔπεμψεν πρὸς τὸν Κῦρον εἰπὼν ............ ἦν.

10. Τί ἐστιν ............. ἐπαγγέλλεταί τε καὶ διδάσκει;

 

36. Συμπληρώστε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τον κατάλληλο τύπο της αναφορικές αντωνυμίας τίς - τίς - τί, από αυτούς που βρίσκονται στο πλαίσιο. Προσδιορίστε πότε πρόκειται για την ερωτηματική αντωνυμία και πότε για την αόριστη:

 

1. Ἐὰν ............. ὑμῖν εἴπῃ .............., ἐρεῖτε ὅτι ὁ Κύριος αὐτῶν χρείαν ἔχει.

2. Σκεπτέον ἐστὶ ............. κτῆσις δικαία ἐστί.

3. .......... δὲ ἀπὸ τῶν ἵππων πολεμεῖν θαρραλέοι εἰσίν;

4. Ἐβούλετο κατάσκοπόν ............ πέμψαι ἐπὶ Λυδίας καὶ μαθεῖν ............ πράττοι ὁ Ἀσσύριος.

5. .......... οὖν ἕνεκα τοιαῦτα περὶ τούτου λέγεις;

τὶ             τίς τὶς           τίνες τινά         τι ἄττα         τίνος

6. Ἐμοὶ τοιαῦτ'............. ἐπέρχεται πρός σε λέγειν οἷάπερ ἐκεῖνος πρὸς τὸν ἀδελφόν.

 

 

 

 

37. Συμπληρώστε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τον κατάλληλο τύπο της αντωνυμίας ὅστις ή ὅσπερ:

 

1. Καὶ τοῖς θεσμοῖς τοῖς ἱδρυμένοις πείσομαι καὶ ............... (ὅστις) ἄν ἄλλους τὸ πλῆθος ἱδρύσεται ὁμοφρόνως.

2. Δήλωσον πρὸς ἐμὲ πρὸς .............. (ὅστις) χρῄζεις κομισθῆναι.

3. Ἐγκωμιάζεις τὴν τέχνην αὐτοῦ, ............. (ὅστις, θηλ.) δέ ἐστιν οὐκ ἀπεκρίνω.

4. Εἰπὲ καὶ Μενεξένῳ ............ (ὅσπερ, ουδ. πληθ.)καὶ ἐμοὶ λέγεις.

5. Τέταρτον ............. (ὅσπερ, ουδ.) μέγιστον, τοὺς μὴ διαφθειρομένους ὑπὸ τῶν εὐπραγιῶν (= της ευδαιμονίας) φημὶ φρονίμους εἶναι.