Συντακτικό Αρχαίων : Σύμμικτα

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΣΥΜΜΙΚΤΑ

1.Η Δοτική που εξαρτάται από ουσιαστικά, επίθετα ή επιρρήματα που προέρχονται ετυμολογικά από ρήματα που συντάσσονται με δοτική, είναι συνηθέστατα Αντικειμενική.

Π.χ. Δωρεά τῇ πόλει / Ἐνάντιος τοῖς πολεμίοις

2.Μετά από ρήματα Ψυχικού Πάθους κανονικά ακολουθεί ένας προσδιορισμός της Αιτίας .

Π.χ. Δια ταῦτα ἐχαλέπαινον

3. Μετά από Ρήματα Κίνησης κανονικά ακολουθεί ένας προσδιοριμός του Σκοπού.

Π.χ. Αἱ νῆες ἒπλευσαν βοηθοί / Παρεσκευάζοντο ἐς μάχην

4.Όλα τα Ειδικά Απαρέμφατα, οι Ειδικές Προτάσεις και οι Κατηγορηματικές Μετοχές που συναντάμε σε ένα κείμενο είναι Πλάγιος Λόγος Προτάσεων Κρίσης.

5.Όλα τα Τελικά Απαρέμφατα που συναντάμε σε ένα κείμενο είναι Πλάγιος Λόγος Προτάσεων Επιθυμίας.

6.Η μετοχή που βρίσκεται μέσα σε πρόταση που υπάρχει Οριστική Μέλλοντα, Δυνητική Ευκτική ή Δυνητική Οριστική Ιστορικού Χρόνου είναι κανονικά Υποθετική Μετοχή και αναλύεται σε αντίστοιχο υποθετικό λόγο του Προσδοκωμένου (στις δυο πρώτες περιπτώσεις ) και του Μη Πραγματικού (στην τρίτη).

7.Οι αντωνυμίες οὗτος, αὓτη, τοῦτο, όταν είναι ομοιόπτωτοι, είναι κανονικά Κατηγορηματικοί Προσδιορισμοί.

8.Η Αναφορική Πρόταση που εισάγεται με αναφορική αντωνυμία ή αναφορικό επίρρημα που ακολουθείται από το αοριστολογικό ἂν είναι Αναφορική-Υποθετική και σχηματίζει Αναφορικό –Υποθετικό Λόγο του Προσδοκωμένου ή της Αόριστης Επανάληψης στο Παρόν ή στο Μέλλον ανάλογα με την απόδοση, δηλαδή την κύρια πρόταση.

9. Το ἂν μπορεί να είναι :

• Υποθετικό : εισάγει δευτερεύουσα Υποθετική Πρόταση (η οποία ανάλογα με την απόδοση σχηματίζει υποθετικό λόγο του Προσδοκωμένου ή της Αόριστης Επανάληψης στο Παρόν ή στο Μέλλον), είναι η πρώτη λέξη της πρότασης, συντάσσεται με υποτακτική και μεταφράζεται με το «αν».

Π.χ. Ἄν ἐγγὺς ἔλθῃ θάνατος, οὐδεὶς βούλεται θνῄσκειν.

• Αοριστολογικό : το συναντάμε σε Χρονικοϋποθετικούς Συνδέσμους (π.χ. ὃταν, ἐπάν, ἐπειδάν) ,σε Παραχωρητικούς Συνδέσμους (οὐδ’ἂν, μηδ’ἂν, καί ἂν) , μετά από Αναφορικές Αντωνυμίες ή Αναφορικά Επιρρήματα, είναι κατά κανόνα η δεύτερη λέξη της πρότασης (όταν δεν αποτελεί το δεύτερο συνθετικό συνδέσμου) ,συντάσσεται με υποτακτική και δε μεταφράζεται.

Π.χ.  Ὅ,τι ἂν μέλλῃς ἐρεῖν, πρότερον ἐπισκόπει τῇ γνώμῃ.

Σημείωση : Σε όλες τις περιπτώσεις που υπάρχει αοριστολογικό ἂν , υπάρχει και υποθετικός λόγος (χρονικοϋποθετικός, παραχωρητικός, ανφορικοϋποθετικός) του Προσδοκωμένου ή της Αόριστης Επανάληψης στο Παρόν ή στο Μέλλον.

• Δυνητικό : το συναντάμε δίπλα σε Οριστική ιστορικού χρόνου (Δυνητική Οριστική), σε Ευκτική (Δυνητική Ευκτική) ,σε Απαρέμφατο (Δυνητικό Απαρέμφατο) ή σε Μετοχή (Δυνητική Κατηγορηματική Μετοχή), δεν είναι ποτέ (κατά κανόνα) η πρώτη λέξη της πρότασης ,αλλά ούτε και η δεύτερη (κατά κανόνα) και μεταφράζεται με τα : «θα μπορούσα να …», «θα ήταν δυνατό να …», «θα +παρατατικός».

Π.χ. α) Εἰ μὴ φῶς εἴχομεν, ὅμοιοι τοῖς τυφλοῖς ἄν ἦμεν (Δ.Ορ.)

β) Τίνι δ’ ἂν εἴης φίλος μᾶλλον ἢ τῷ σώφρονι; (Δ.Ευκτ.)

γ) Ἐπίστευον ῥαδίως ἄν σῲζεσθαι (Δ.Απαρ.)

δ) Ἔγνω τούτους χαλεπῶς ἄν σωζομένους. (Δ.Κατηγ.Μτχ.)

10. Η Γενική που εξαρτάται από συγκριτικό βαθμό επιθέτου ή επιρρήματος είναι Γενική Συγκριτική , ενώ αυτή που εξαρτάται από υπερθετικό βαθμό επιθέτου είναι Γενική Διαιρετική.

Π.χ. Σωκράτης ἦν σοφώτερος πάντων / Ὁ κράτιστος τῶν παίδων

11. Η Ευκτική του Πλαγίου Λόγου αντικαθιστά την οριστική ή την υποτακτική στον πλάγιο λόγο και συναντάται , όταν υπάρχουν ταυτόχρονα δύο προϋποθέσεις : α) να εξαρτάται η πρόταση από ρήμα ιστορικού χρόνου (παρατατικού, αόριστου, υπερσυντέλικου,(σπντ.) ιστορικού ενεστώτα), β) να δηλώνεται υποκειμενική-αμφίβολη γνώμη του υποκειμένου.

Π.χ.  Oἱ Ἓλληνες ἢσθοντο ὃτι βασιλεύσς ἐν τοῖς σκευοφόροις εἲη (=Οι Έλληνες κατάλαβαν (αντιλήφθηκαν) ότι ο βασιλιάς των Περσών βρισκόταν πιθανόν (μάλλον) ανάμεσα στους σκευοφόρους.)

Προσοχή ! Αν δεν ισχύει μια από τις δύο προϋποθέσεις, τότε παραμένει η οριστική ή η υποτακτική ,γιατί δηλώνεται αντικειμενική-βέβαιη γνώμη.

Π.χ. ‘Ἠγγέλθη αὐτῶ ὃτι Μέγαρα ἀφέστηκε. (=Του ανακοινώθηκε ότι τα Μέγαρα πραγματικά (με βεβαιότητα) αποστάτησαν.)