Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ & ΓΡΑΦΗΣ

Λόγω της ένταξης της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και λόγω της συγκυρίας της παγκοσμιοποίησης, της τεχνολογικής εποχής που ζούμε και της ραγδαίας εξάπλωσης και εδραίωσης του διαδικτύου ως ενός ακόμα μέσου επικοινωνίας  στο οποίο χρησιμοποιούνται πάρα πολλές ξένες λέξεις, ιδίως αγγλικές, και συνάμα πολλές ελληνικές λέξεις γράφονται με λατινικούς χαρακτήρες, κάποιοι λένε ότι:

1) Η ελληνική γλώσσα, το ελληνικό έθνος και η "καθαρότητα" και των δύο κινδυνεύουν από τους ισχυρούς ξένους και χρειάζονται δραστικά μέτρα -μεταξύ αυτών και μέτρα γλωσσικής αστυνόμευσης-, για να προστατευτεί η γλωσσική και πολιτισμική καθαρότητα του έθνους.

2) Με τη δικαιολογία της δήθεν διευκόλυνσης των Ελλήνων στην παγκόσμια επικοινωνία, επιχειρείται η αντικατάσταση του ελληνικού αλφαβήτου με το λατινικό. Ήδη, επειδή η γραφή φθογγικά  με λατινικούς χαρακτήρες των ελληνικών λέξεων  (τα λεγόμενα greeklish) είναι  πιο εύκολη,  πολλοί μαθητές άρχισαν να γίνονται οπαδοί της.  Κάτι που είναι λάθος, γιατί το ελληνικό αλφάβητο είναι  ένα κειμήλιο του παγκόσμιου πολιτισμού ή είναι τόσο πολύτιμο, όσο ο Παρθενώνας και η υιοθέτηση του λατινικού αποτελεί εκβαρβαρισμό. Η εγκατάλειψη της ιστορικής μας γραφής αχρηστεύει ένα από τα θεμελιακά στοιχεία του πολιτισμού μας και δηλώνει άγνοια της σχέσης αλφαβήτου και γλώσσας.

3) Σ΄ ένα  παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον είναι προφανές πως η ελληνική γλώσσα διαβαίνει μια κρίσιμη καμπή, καθώς δε θα ήταν υπερβολή, εάν ισχυριζόμασταν πως η ραγδαία εξάπλωση και εδραίωση του διαδικτύου ως ενός ακόμα μέσου επικοινωνίας όπου η πλειοψηφία των ηλεκτρονικών σελίδων χρησιμοποιούν την αγγλική γλώσσα, την καθιστούν ολοένα και πιο ευάλωτη.  Η ελληνική γλώσσα κινδυνεύει να συρρικνωθεί ή να αλωθεί από τις ξενόφερτες λέξεις και απ΄αυτό να χάσει τη συνοχή, το μεγαλείο και την εκφραστικότητά της

4) Το ελληνικό λεξιλόγιο υπομονεύεται  από την αθρόα εισαγωγή αγγλικών όρων και  εκ τούτου η ελληνική γλώσσα κινδυνεύει να περιπέσει σε απλοποίηση, εκφυλισμό και τελικά σε αχρησία. Στη θέση της θα σχηματιστεί μια νέα ελληνο-αγγλική διάλεκτος.

5) Η ελληνική πρέπει να προστατευτεί, γιατί με την ξενολατρία που διακατέχει μερικούς υπάρχει το ενδεχόμενο να συμβεί ό,τι  είχε γίνει το Μεσαίωνα με τα «φράγκικα» που είχαν εισχωρήσει στην ελληνική γλώσσα.

6) Αν η αγγλική γλώσσα γίνει ισότιμη στην Ελλάδα με την ελληνική, αύριο  μπορεί πολλά μαθήματα να γίνονται στα αγγλικά, με συνέπεια ο ελληνικός λόγος να  πάψει να χρησιμοποιείται και να καλλιεργείται όπως πρέπει. Και αν γίνει αυτό, η Ελλάδα θα πάψει να παράγει πολιτική σκέψη και φιλοσοφία, καθώς και  να συνεχίσει να εμπλουτίζει την παγκόσμια σκέψη και φιλοσοφία.

Ωστόσο αυτά είναι άλλα υπερβολικά και άλλα σε λάθος βάση, γιατί:

1) Η γλώσσα, όπως και η γραφή, δεν είναι κάτι το έμφυτο, αλλά το επίκτητο. Είναι κάτι που το κάθε παιδί μαθαίνει λίγο μετά τη γέννησή του (μόλις αρχίσει και καταλαβαίνει) και από το άμεσο περιβάλλον του (γονείς, συγγενείς, σχολείο κ.τ.λ.) και όχι όταν μεγαλώσει. Αυτός είναι και ο λόγος που κάθε άνθρωπος μιλά γλώσσα ανάλογη με το περιβάλλον του. Επίσης χειρίζεται τη γλώσσα ανάλογα με το αν τη διδάχτηκε σωστά ή λανθασμένα. Επομένως, αν οι γονείς και το σχολείο διδάσκουν όπως πρέπει την ελληνική γλώσσα στα παιδιά, δημιουργείται στέρεα βάση και έτσι δεν απαιτείται καμιά λήψη μέτρων για την προστασία της ή δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για την άλωση ή αλλοίωσή της από τις ξένες. Η μητρική γλώσσα - σχολική διδασκαλία είναι το παν.

2) Καμιά γλώσσα δεν κινδυνεύει από μια ισότιμη ένωση κρατών, όπως λέει η λογική και συνάμα έχει δείξει η ιστορία. Εκτός και αν η ένωση αυτή, υποχρεώσει τους γονείς και τα σχολεία όλων των κρατών μελών της να διδάσκουν μόνο μια συγκεκριμένη γλώσσα. Αν, όμως, δεν συμβεί κάτι τέτοιο και κάθε λαός διδάσκει στα παιδιά του - μιλά ελεύθερα τη γλώσσα του, το μόνο που πιθανόν να τύχει σημείο έριδας είναι το ποια ή ποιες γλώσσες θα γίνουν οι επίσημες της Ένωσης. Στη βυζαντινή αυτοκρατορία π.χ. σε κάποια στιγμή έχασε η λατινική και κέρδισε η ελληνική. Κατά τα άλλα μια γλώσσα με την επαφή της με κάποια άλλη κερδίζει, γιατί ή εμπλουτίζεται από αυτή ή βλέπει τα καλά της και τα μιμείται βελτιώνοντας έτσι τη θέση της.  Παρέβαλε και ότι η  εβραϊκή γλώσσα επωφελήθηκε από την επαφή της με την ελληνική. Η ελληνική μέσω των Ευαγγελίων έκανε παγκοσμίως γνωστά, εκτός από τον εβραϊκό πολιτισμό και πολλά εβραϊκά ονόματα, όπως τα: Ιωάννης, Άννα, Ιάκωβος, Εμμανουήλ.... Παρέβαλε ομοίως ότι η ελληνική επωφελήθηκε από την επαφή της με τη λατινική, αφού η λατινική  μέσω των επιστημών και των  τεχνών έκανε παγκοσμίως  γνωστά εκτός από τον ελληνικό πολιτισμό και πάρα πολλές  ελληνικές λέξεις, όπως τις: θέατρο > teatro  (λατινικά) > theater (αγγλικά), δίσκος > diskus, diskette,  σκηνή > σκηνικό > scenario,  Olympia, alphabet,   photocopy, prototype.....

3) Επειδή η κάθε γλώσσα έχει χιλιάδες  σημεία (λέξεις),  ενώ η κάθε γραφή ελάχιστα (έχει τόσα όσοι μόνο οι φθόγγοι συν μερικά βοηθητικά ακόμη, εκτός αν έχουμε ιδεογραφία) γι αυτό και οι γραφές αλλάζουν εύκολα, ενώ οι γλώσσες όχι. Στη γνωστή μας ιστορία πολλές γραφές αντικαταστάθηκαν, επειδή ήσαν δύσκολες, όπως π.χ. οι Τούρκοι που αντικατέστησαν την αραβική γραφή με τη λατινική, οι Πέρσες που αντικατέστησαν τη σφηνοειδή  γραφή με την αραβική κ.α. Αντίθετα αυτό δεν έγινε σε καμιά από τις γλώσσες.

4) Επειδή με το να γράφουμε μόνο φθογγικά (με το λατινικό αλφάβητο) δεν είναι δυνατόν να διακρίνονται οι ομόηχες λέξεις, πρβλ π.χ. στην ελληνική: «ψιλι» = ψηλή & ψηλοί & ψιλοί & ψιλή…, στην αγγλική: «του» = to & too & two…., επομένως ή με τον ελληνικό τρόπο (= γραφή φθογγική και συνάμα ετυμολογική) θα γράφουμε ή με αυτόν των άλλων Ευρωπαίων (=  γραφές ιστορικές: αγγλική, γαλλική κ.τ.λ.) και τα greeklihs (= η γραφή των λέξεων μόνο φθογγικά  με λατινικούς χαρακτήρες) δεν πρόκειται ποτέ να καθιερωθούν ούτε ως διεθνής γραφή ούτε και ως εθνική γραφή και ως απ΄αυτό  ας μην ανησυχεί κανείς γι αυτά. Αυτό ήταν μια ανάγκη της στιγμής. Δηλαδή, επειδή  οι υπολογιστές μέχρι πρότινος δεν αναγνώριζαν τους ελληνικούς χαρακτήρες, επινοήθηκαν τα greeklihs. Σήμερα, επειδή η τεχνολογία επέτρεψε τη χρήση γλωσσικών χαρακτήρων για όλες τις γραφές, συμπεριλαμβανομένων και των χαρακτήρων του ελληνικού αλφάβητου, δεν υπάρχει πια κανένας λόγος να  χρησιμοποιούνται τα greeklihs. Αν συνεχίσουν κάποιοι να τα χρησιμοποιούν,  θα δημιουργήσουν πρόβλημα όχι στη γλώσσα και γραφή, αλλά στους ίδιους τους εαυτούς τους. Θα ξεχάσουν να χρησιμοποιούν σωστά την κανονική τους  γραφή και έτσι δε θα μπορούν κάποια στιγμή να κάνουν ούτε μια αίτηση..

5) Η ελληνική γλώσσα και η ελληνική γραφή με το διαδίκτυο τους  δίδεται η ευκαιρία να προβάλουν – διαφημίσουν την αξία τους σε όλο τον κόσμο, ώστε να στραφούν και πάλι τα βλέμματα του κόσμου επάνω τους, όπως έγινε παλιά (επί ελληνιστικής εποχής, επί βυζαντινής αυτοκρατορίας κ.α.). Απλώς τώρα χρειάζονται καλές ιστοσελίδες που με ωραίο τρόπο να παρουσιάσουν σε όλες τις γλώσσες την αξία (τεχνικές, πλεονεκτήματά κ.τ.λ.) και της ελληνικής γλώσσας και της ελληνικής γραφής, ώστε από εκεί να τις εκτιμήσουν οι ξένοι και στη συνέχεια να ζητήσουν οι ίδιοι να μάθουν ελληνικά.

6) Το να χρησιμοποιούμε ξένες λέξεις, ενώ υπάρχουν αντίστοιχες εθνικές, δεν είναι σωστό, γιατί έτσι συνηθίζουμε να μιλούμε μια γλώσσα που είναι και αντιαισθητική (είναι ως να φορούμε κουστούμι με φέσι τούρκικο) και μη κατανοητή από πολλούς. Κατά τα άλλα, όταν κάποιος λαός  εισάγει νέα προϊόντα, είναι επόμενο ότι τουλάχιστον σε πρώτη φάση θα χρησιμοποιήσει και τα ξένα ονόματά τους, αφού στη δική του γλώσσα δεν υπάρχουν αυτά ή επειδή πιο μπροστά αυτοί που εφεύραν τα νέα προϊόντα, τα ονομάτισαν κιόλας.  Ξένες λέξεις υπάρχουν σε όλες τις γλώσσες και μάλιστα αποτελούν τη μεγάλη πλειοψηφία και όχι τη μειοψηφία. Απλά φαίνεται το αντίθετο, επειδή οι ξένες λέξεις σε μια γλώσσα δεν μπαίνουν την ίδια στιγμή, αλλά σιγά-σιγά, οπότε τις παλιές ξένες λέξεις μετά από καιρό (αφού πάθουν και μικρή παραποίηση στα τοπικά πλαίσια) τις κάνουμε δικές μας.  

Σήμερα οι λέξεις π.χ. της αγγλικής γλώσσας, σύμφωνα με τον W. Skeat, είναι: 32% γαλλικές, 18% αγγλοσαξονικές, 14,4% λατινικές, 12,5% ελληνικές, 23,1% από άλλες γλώσσες. Κατ’ άλλους  οι ελληνικές λέξεις είναι ακόμη σε πιο μεγάλο (30 %) ποσοστό.

Και είναι πιο πολλές οι ξένες λέξεις της κάθε γλώσσας, γιατί από τη μια τα καταναλωτικά προϊόντα τα  ονοματίζει το διεθνές εμπόριο και από την άλλη  τα ονόματα των διαφόρων πόλεων, βουνών, πεδιάδων, ιστορικών προσώπων, φυτών… κ.τ.λ. της κάθε περιοχής μεταφέρονται ίδια σχεδόν σε όλες τις γλώσσες, πρβλ π.χ. ότι Κρήτη λένε οι Έλληνες, Crete οι Άγγλοι, Kreta οι Γερμανοί κ.τ.λ.

7) Οι ξενόφερτες λέξεις σε πρώτη φάση δε διώχνουν τις εθνικές, αλλά καλύπτουν τα κενά. Η αριθμητική ποσότητα του λεξιλογίου κάθε λαού ακολουθεί την πρόοδο των τεχνών, των επιστημών, του αθλητισμού κ.τ.λ., ενώ από την άλλη η θρησκεία, οι επιστήμες, οι τέχνες και ο αθλητισμός  φτιάχνουν - επιβάλλουν τις δικές τους ορολογίες, ονόματα κ.τ.λ., πρβλ  π.χ. στην ελληνική τα χριστιανικά εβραϊκά ονόματα: Μιχαήλ, Μαρία,  Χερουβείμ, Ιακώβ…. , τις αθλητικές ορολογίες: σέντρα, μπακ, πέναλτι …..  

Βέβαια τις περισσότερες από αυτές τις λέξεις τις έχουν φτιάξει οι επιστήμονες και οι άνθρωποι των γραμμάτων με ελληνικά ή λατινικά λεξικά συστατικά στοιχεία (θέμα, κατάληξη), όπως π.χ. οι:  telephone - τηλέφωνο  («τήλε + φωνή), prototype - πρωτοτυπία  (πρώτος + τύπος),  αεροπλάνο (αέρας – πλάνο, πλανεύομαι) κ.τ.λ.

Παρέβαλε και ότι οι καθολικοί (Ιταλοί, Άγγλοι, Γάλλοι κ.τ.λ.) γράφουν με το λατινικό αλφάβητο, έχουν ονόματα αγίων της καθολικής εκκλησίας  κ.τ.λ., οι μουσουλμάνοι (Άραβες, Πέρσες κ.τ.λ.) γράφουν με το αραβικό αλφάβητο, έχουν μουσουλμανικά ονόματα κ.τ.λ., οι κουμφουκιστές γράφουν με την  ιδεογραφία  κ.τ.λ. Κάτι που δεν είναι και τόσο σωστό, τουλάχιστον για τη γραφή. Το σωστό είναι να γράφουμε με μια εύκολη και τέλεια  γραφή, κάτι ως η ελληνική και όχι να παιδευόμαστε με την κινέζικη γραφή ή με την ιστορική λατινική γραφή κ.α.

8) Δεν είναι σωστό να γίνει διεθνής η πιο παλιά γλώσσα - γραφή ή αυτή που χρησιμοποιείται από τον πιο πολύ κόσμο, αλλά αυτή που είναι και πιο εύκολη και πιο τέλεια, αφού μόνο έτσι  και ο αναλφαβητισμός θα μειωθεί και ο πολιτισμός θα ανέβει και οι άνθρωποι δε θα χάνουν τόσο χρόνο για την εκμάθησή των δύσκολων γλωσσών - γραφών και οι μαθητές δε θα βασανίζονται με περίεργα και ακατανόητα συστήματα γραφής και… και…  Η ελληνική γλώσσα και η ελληνική γραφή είναι βεβαίως από τις παλιότερες του κόσμου, η γλώσσα και η γραφή του ανθρωπίνου πνεύματος στις πρώτες στιγμές δημιουργίας του, όμως άλλο αυτό και άλλο το αν αξίζει ή όχι να συνεχίσουμε να τις χρησιμοποιούμε ή να γίνουν διεθνείς.

Και συγκρίνοντας την ελληνική γραφή και την ελληνική γλώσσα με τις άλλες βλέπουμε ότι οι πρώτες είναι και οι πιο εύκολες και οι πιο τέλειες του κόσμου, επομένως αυτό πρέπει να έχουν ως βασικό επιχείρημα αυτοί που λένε ότι αγαπούν την ελληνική γλώσσα και ελληνική γραφή και όχι να λένε ότι, επειδή και μόνο κάποτε η ελληνική γλώσσα και η ελληνική γραφή ήταν διεθνείς ή η γλώσσα και η γραφή του Ευαγγελίου κ.τ.λ., ντε και καλά πρέπει να γίνουν διεθνείς.

9) Ενώ η δύσκολη γραφή δημιουργεί και μαθησιακά προβλήματα (δυσλεξία) και  αναλφαβητισμό (επομένως υπανάπτυξη) και δεσμά στη γλώσσα, πολλοί λαοί δεν έχουν δώσει την πρέπουσα σημασία στη γραφή τους.  Υπάρχουν γλώσσες που, ενώ είναι καλές στη βάση τους,  οι γραφές τους, όμως, είναι αιτία που είναι είτε δύσκολες στην εκμάθησή τους  είτε δεν μπορούν  να απλοποιηθούν και να εμπλουτισθούν ακόμη περισσότερο κ.τ.λ. Παρέβαλε π.χ. ότι η αγγλική γραφή δεν υποδείχνει τη σωστή προφορά της κάθε λέξης: idea (προφορά "αϊντία"), Georgia ("τζόρτζια"), Europe ("γιούροπ"),... και έτσι εδώ ο μαθητής, για να μάθει την αγγλική γλώσσα θα πρέπει να παπαγαλίσει  μια-μια όλες τις λέξεις και στην προφορά και στην ορθογραφία (με την προφορά και ορθογραφία που λένε τα λεξικά), οπότε έτσι απαιτείται πάρα πολύς χρόνος και γι αυτό  οι ξένοι μαθητές συνήθως εγκαταλείπουν την εκμάθησή της.

Παρέβαλε ομοίως και π.χ. ότι η αγγλική λέξη  minute προφέρεται “μίνιτς”, όταν δηλώνει ουσιαστικό (το λεπτό της ώρας) και “μινιουτ ή μαϊνιουτ”, όταν δηλώνει επίθετο (λεπτομερής) και όμως γράφεται ίδια. Κάτι τέτοιο  συμβαίνει σε πάμπολλες λέξεις. Έτσι εδώ  δεν είναι δυνατόν να υποδειχτούν – μελετηθούν – προσεχτούν τα φθογγικά πάθη που γίνονται σε πολλές λέξεις είτε για λόγους απλοποίησης είτε για λόγους σημασιολογικής διαφοροποίησης  και έτσι η γλώσσα αυτή γίνεται δέσμια της γραφής που χρησιμοποιεί, δεν την αφήνει να ανασάνει και να αναπτυχθεί. 

Παρέβαλε ομοίως ότι η κινέζικη γραφή δεν γράφει καθόλου την προφορά πλην μόνο το νόημά της κάτι ως γίνεται με τους αριθμούς 1 = ένα, 2 = δυο κ.τ.λ., οπότε εδώ συμβαίνει κάτι πολύ χειρότερο.

10) Είναι λογικό η γλώσσα του λαού που προοδεύει πιο πολύ από τους άλλους να έχει πιο πολύ ζήτηση και συνάμα να εξάγει λέξεις. Ωστόσο αυτό δεν είχε εφαρμοστεί στο παρελθόν, επειδή οι πιο πολλές γλώσσες και γραφές είναι παρά πολύ δύσκολες, δεν έχουν παραγωγική ικανότητα λέξεων κ.α. (βλέπε σε άλλο μέρος) και ως διεθνείς ήταν η ελληνική ή η λατινική. Κάτι που καταστρατηγήθηκε τελευταία και λόγω των τεχνητών γλωσσών, όπως είδαμε πιο πιο πριν.